Vinnslutími fyrstu umsóknar er venjulega 14 vikur. Endurmat til örorkulífeyris er yfirleitt sex vikur í vinnslu en getur verið upp í 14 vikur í einstaka tilfellum. Biðtími miðast við að öll gögn hafi borist til TR.

Upplýsingar um fjárhæðir má finna hér. 

Allar skattskyldar tekjur hafa áhrif á örorkulífeyri en þó með misjöfnum hætti. Þar eru með taldar tekjur frá lífeyrissjóðum, séreignarsjóðum, atvinnu og  fjármagnstekjur o.s.frv. Félagsleg aðstoð hefur ekki áhrif á greiðslur.

Mismunandi frítekjumark er á tekjum eftir því hvaðan þær koma.

Hægt er að setja forsendur inn í reiknivél lífeyris og skoða þar áhrif tekna á tekjur. Einnig er hægt að skoða frítekjumörk og fjárhæðir hér.

Tekjur maka hafa almennt ekki áhrif á lífeyri frá TR. Hér er þá átt við tekjur t.d. frá atvinnu eða lífeyrissjóði.

Fjármagnstekjur eru hins vegar sameiginlegar með hjónum/sambúðarfólki og því hafa fjármagnstekjur maka áhrif á greiðslur frá TR. Heildar fjármagnstekjum er skipt til helminga á milli hjóna/sambúðarfólks.

• Réttur til örorkulífeyris myndast við 75% örorkumat. Ýmis réttindi geta fylgt örorkulífeyri eftir því sem við á, t.d. tekjutrygging, heimilisuppbót, bensínstyrkur, barnalífeyrir o.fl. Örorkulífeyrisþegar geta einnig fengið örorkuskírteini sem veitir ýmsan afslátt.
• Réttur til örorkustyrks myndast við 50% örorkumat. Engin viðbótarréttindi fylgja örorkustyrk nema til þeirra sem hafa börn innan 18 ára á sínu framfæri. Örorkuskírteini er ekki gefið út vegna örorkustyrks. 

• Afpláni lífeyrisþegi refsingu í fangelsi falla niður allar greiðslur TR til hans.
• Sé lífeyrisþegi úrskurðaður í gæsluvarðhald eða sé hann á annan hátt úrskurðaður til dvalar á stofnun falla niður allar greiðslur TR til hans eftir fjögurra mánaða samfellt gæsluvarðhald eða dvöl.
• Þegar bætur hafa verið felldar niður er heimilt að greiða ráðstöfunarfé í samræmi við 8. mgr. 48. gr. laga um almannatryggingar. Hægt er að sækja um ráðstöfunarfé hjá Tryggingastofnun.
• Þegar fangi lýkur afplánun á áfangaheimili, t.d. Vernd eða með rafrænu eftirliti, hefjast lífeyrisgreiðslur að nýju svo framarlega að réttur sé enn til staðar. Fari fangi aftur í fangelsi falla greiðslur niður frá fyrsta degi næsta mánaðar.
• Hafi lífeyrisþegi verið meðlagsskyldur og TR hefur ráðstafað barnalífeyri upp í meðlag þá heldur sú ráðstöfun áfram svo lengi að réttur sé enn til  staðar.
• Heimilt er að greiða maka einstaklings sem sætir gæsluvarðhaldi eða er í fangelsi, barnalífeyri með börnum hans svo framarlega að vistin hafi varað í a.m.k. þrjá mánuði.

Hægt er að óska eftir að fá greitt einu sinni á ári. Þá eru réttindin reiknuð út þegar staðfest skattframtal liggur fyrir og eru greidd út í einu lagi. Með því að fá greitt einu sinni á ári fær viðkomandi nákvæmlega það sem hann á rétt á og losnar til dæmis við að fá á sig kröfu við uppgjör vegna ofgreiddra greiðslna. Sótt er um á Mínum síðum

Ef veikindi eru enn til staðar þegar tímabil örorkumats rennur út er hægt að sækja um endurmat. Sækja þarf um með fyrirvara þar sem afgreiðslutími getur verið nokkrar vikur. Við endurmat þarf að skila inn:

• Nýrri umsókn um örorkulífeyri
• Læknisvottorði frá þeim lækni sem best þekkir til veikindanna
• Staðfestingu frá lífeyrissjóði um að sótt hafi verið um greiðslur hjá þeim eða að réttur sé ekki til staðar

Ef önnur gögn reynast nauðsynleg til að hægt sé að meta réttindi mun umsækjandi fá bréf um það eftir að umsókn og læknisvottorð hafa borist TR.

TR aðstoðar þá sem hafa starfað innan EES-landa að sækja um örorkulífeyri frá viðkomandi landi. Umsóknarferli erlendis getur tekið allt að 6 mánuði. 

Umsókn um lífeyri frá öðru EES-landi er að finna á Mínum síðum

Greiðslur örorkulífeyris eru háðar ýmsum skilyrðum en greiðslur geta fallið niður ef þessi skilyrði eru ekki uppfyllt:

• Réttindin eru tekjutengd og falla greiðslur niður ef tekjur fara yfir ákveðin mörk.
• Ef flutt er til lands utan evrópska efnahagssvæðisins (EES), Bandaríkjanna eða Kanada.
• Þegar örorkumat fellur úr gildi. Mikilvægt er að sækja um endurmat tímanlega ef veikindi eru enn til staðar.
• Ef dvalið er lengur en í mánuð samfellt á stofnun eða vistheimili.
• Afpláni lífeyrisþegi refsingu í fangelsi eða kemur sér viljandi undan því að afplána refsingu falla niður allar greiðslur TR til hans.
• Ef lífeyrisþegi er úrskurðaður í gæsluvarðhald eða á annan hátt úrskurðaður til dvalar á stofnun falla niður allar greiðslur TR til hans eftir fjögurra mánaða samfellt gæsluvarðhald eða dvöl.
• Við andlát.

Atvinnutekjur hafa áhrif á örorkulífeyri eftir að frítekjumarki er náð. Undantekning er þó ef lífeyrisþegi er með sérstaka uppbót til framfærslu en frítekjumarkið á ekki við um hana. Best er að skoða reiknivélina til að fá hugmynd um greiðslur en frítekjumörk og hlutfall frádráttar eftir að frítekjumörkum er náð er hægt að sjá hér.

Greiðslur frá Tryggingastofnun eru skattskyldar. 

Upplýsa þarf TR um hvaða hlutfall af persónuafslætti á að nota við útreikning réttinda. 

Hægt er að skrá persónuafsláttinn og nýtingu hans á Mínum síðum. 

Viðmiðunartekjur eru allar skattskyldar tekjur sem þú færð annars staðar frá. Þetta eru þær tekjur sem þú færir inn í tekjuáætlun og TR notar til viðmiðunar við útreikning lífeyris og tengdra greiðslna.

Viðmiðunartekjur sem eru undir frítekjumörkum hafa ekki áhrif við útreikning lífeyris nema ef viðkomandi er með sérstaka uppbót til framfærslu.

Þegar réttindi eru reiknuð út er alltaf miðað við árstekjur. Þannig að það skiptir ekki máli hvort tekjurnar koma í einu lagi einhvern tímann á árinu eða í jöfnum greiðslum yfir árið. Heildartalan í hverjum tekjuflokki (lífeyrissjóðstekjur, atvinnutekjur eða fjármagnstekjur) er reiknuð út og deilt í 12 mánuði. 

• Tekjutrygging og aldurstengd örorkuuppbót reiknast sjálfkrafa inn hjá örorkulífeyrisþegum ef tekjur eru undir viðmiðunarmörkum.
• Aldurstengd örorkuuppbót miðast við þann aldur sem einstaklingur fékk sitt fyrsta örorkumat. Mánaðarleg greiðsla er hlutfall af óskertum örorkulífeyri.

Ef örorkulífeyrisþegi er meðlagsskyldur með barni getur viðkomandi fengið barnalífeyri sem er þá notaður til þess að greiða meðlagið. Barnalífeyririnn fer þannig beint til Innheimtustofnunar sveitarfélaga en ekki til lífeyrisþegans.

Heimilt er að greiða þeim sem fær greiddan örorku- eða endurhæfingarlífeyri sérstaka uppbót vegna framfærslu ef sýnt þykir að hann geti ekki framfleytt sér án þess, sbr. 2. mgr. 9. gr. laga um félagslega aðstoð.

Við útreikning sérstakrar uppbótar teljast til tekna 65% af tekjum lífeyrisþega. Bætur skv. lögum um almannatryggingar og lögum um félagslega aðstoð teljast þó að fullu til tekna við útreikning uppbótarinnar, að því undanskildu að 50% af fjárhæð aldurstengdrar örorkuuppbótar telst ekki til tekna.