Réttindi við andlát maka

Við andlát maka breytast forsendur greiðslna frá TR að einhverju leyti og hugsanlega kann réttur til heimilisuppbótar að myndast.  

Ef eftirlifandi maki er lífeyrisþegi þarf hann að senda inn nýja tekjuáætlun og greina TR frá breytingum á tekjum sínum. Viðkomandi þarf að sækja um heimilisuppbót ef hann býr einn.

Hægt er að gera nýja tekjuáætlun og sækja um heimilisuppbót á Mínum síðum. 

  • Þeir sem eru yngri en 67 ára geta sótt um dánarbætur
  • Þeir sem eiga börn undir 18 ára aldri geta sótt um barnalífeyri
  • Þeir sem eiga tvö börn og fleiri geta sótt um mæðra/feðralaun

Dánarbætur

Dánarbætur greiðast í sex mánuði þeim sem verða ekkjur/ekklar innan 67 ára aldurs. Skilyrði er að viðkomandi hafi verið í hjúskap við hinn látna eða í skráðri, óvígðri sambúð í eitt ár eða lengur við andlátið. Dánarbætur eru ekki tekjutengdar. 

  • Dánarbætur eru greiddar áfram eftir að viðtakandi er orðinn 67 ára, ef réttur til bótanna hefur skapast fyrir 67 ára aldur.
  • Fólk í skráðri sambúð sem ekki hefur varað í eitt ár getur átt rétt á dánarbótum hafi það átt barn saman.
  • Sami réttur skapast ef konan er barnshafandi þegar sambýlismaður hennar andast.
  • Sjómenn sem hefja töku lífeyris 60-70 ára eiga ekki rétt á dánarbótum. 

Framlenging dánarbóta

Ef eftirlifandi maki er með barn undir 18 ára aldri á framfæri sínu fær hann framlengdar dánarbætur í 12 mánuði til viðbótar sex mánaða dánarbótum án sérstakrar umsóknar. 

Ef fjárhags- og félagslegar aðstæður eftirlifandi maka eru mjög slæmar getur hann sótt um framlengingu dánarbóta. Framlengdar dánarbætur eru afgreiddar í 12 mánuði í senn.

Heimilt er að framlengja greiðslu dánarbóta að hámarki í 48 mánuði samtals frá því að greiðslu sex mánaða dánarbóta lauk.

Sex mánaða dánarbætur falla niður:

  • Við flutning úr landi
  • Við hjúskap
  • Þegar ekkja/ekkill fær greiddan ellilífeyri sjómanna (60 - 67 ára) eða átta ára slysabætur

Framlengdar dánarbætur falla niður:

  • Við flutning úr landi
  • Við 67 ára aldur ekkju/ekkils en þá er hægt að sækja um ellilífeyri
  • Þegar ekkja/ekkill fær greiddan ellilífeyri sjómanna (60 - 67 ára), eða átta ára slysabætur
  • Þegar ekkja/ekkill er ekki lengur með barn undir 18 ára aldri á framfæri sínu
  • Þegar ekkja/ekkill gengur í hjónaband eða skráir sig í sambúð. Við sambúð falla bætur niður ári síðar.

Önnur réttindi

  • Ekkill eða ekkja getur nýtt sér skattkort maka í átta mánuði eftir andlát hans
  • Hægt er að sækja um lækkun tekju- og eignaskatts. Nánari upplýsingar er að finna á vef Ríkisskattstjóra
  • Eftirlifandi maki getur sótt um lækkun á tekjuskattsstofni hjá Ríkisskattstjóra
  • Eftirlifandi maki getur einnig átt rétt á fyrirgreiðslu hjá stéttarfélögum, stuðningi frá félagsþjónustu sveitarfélaga eða tryggingafélögum